Nadużywanie internetu

Problem nadużywania internetu pojawia się wtedy, gdy osoba nie może kontrolować swojego zachowania, czuje wewnętrzny przymus korzystania z sieci, a ponadto ta aktywność niesie dla niej negatywne konsekwencje. Na tym opiera się jedna z bardziej znanych definicji tego zjawiska, która mówi, że z nadużywaniem internetu mamy do czynienia, gdy: czas i intensywność korzystania z internetu wymyka się spod kontroli, użytkownik spędza w sieci więcej czasu niż planował, odczuwa trudną do odparcia potrzebę korzystania z sieci; oraz

•  korzystanie z internetu prowadzi do zaniedbywania innych aspektów życia, przysparza problemów na różnych płaszczyznach lub powoduje subiektywnie odczuwane cierpienie.

Z tej ogólnej charakterystyki wyprowadzić można konkretne objawy, które wskazują na to, że korzystanie z internetu przybiera formy patologiczne.

 

Symptomy nadużywania internetu:

 

spędzanie przy komputerze coraz więcej czasu kosztem innych zainteresowań;  zaniedbywanie obowiązków rodzinnych i szkolnych z powodu aktywności w internecie;  pojawianie się konfliktów rodzinnych związanych z internetem;  kłamstwa dotyczące czasu spędzanego w internecie;  podejmowanie nieudanych prób jego ograniczenia;  reagowanie rozdrażnieniem lub nawet agresją, gdy korzystanie z komputera jest utrudnione lub niemożliwe.

 

 

Badania EU Kids online 2018 Polska.

 

W 2018 roku przeprowadzono badania na reprezentatywnej grupie dzieci i młodzieży w wieku 9-17 lat (1249 uczniów z 90 szkół). W badaniu sprawdzono ile czasu młodzi ludzie spędzają w sieci? Prawie połowa młodych ludzi z internetu korzysta do 2 godzin w dni robocze oraz do 3 godzin w dni weekendowe. Blisko 19% młodych ludzi w dzień weekendowy korzysta z internetu 6 godzin i więcej. Tylko co dziesiąty tak długo korzysta w dzień roboczy. Wysokie były odsetki młodych ludzi, którzy nie chcą powiedzieć lub trudno im określić, jak długo korzystają z internetu.

 

Problematyczne używanie internetu (PUI)

 

Co piąty nastolatek, chociaż jeden raz w roku lub częściej zrezygnował ze spania lub posiłku na rzecz korzystania z internetu. Najczęstszym czynnikiem, który powoduje, że młodzi ludzie są zalogowani zbyt długo w sieci jest nuda. Niespełna 13% młodych osób objętych badaniem zaznaczyło, że minimum raz w tygodniu używa internetu, pomimo że nie ma konkretnej potrzeby bycia online. Ponad 8% minimum raz w tygodniu rezygnuje ze spotkań ze znajomymi, rodziną lub zaniedbuje naukę na rzecz korzystania z internetu. Niespełna 10% w ciągu roku poprzedzającego badanie próbowało bezskutecznie ograniczyć korzystanie z internetu raz w miesiącu lub częściej.

Codzienny konflikt związany z ograniczeniem użytkowania sieci dotyczy 1,4% ankietowanych, natomiast 2,4% miewa odmienne zdanie co do czasu spędzanego online, niż wynika to z oceny kolegów lub rodziny. Co czwarty nastolatek uważa, że czas spędzany w sieci może powodować problemy – w tej grupie 6% młodych osób miewa tego typu myśli minimum raz w tygodniu.

Najczęściej PUI powiązane jest z brakiem alternatyw spędzania wolnego czasu oraz samokontroli.

 

Badanie w Szkole Podstawowej nr 3 im. Mariszua Zaruskiego we Wrocławiu

 

Celem przeprowadzenia diagnozy środowiska szkolnego koniecznej do przygotowania Programu Wychowawczo-Profilaktycznego SP3 we Wrocławiu przeprowadzono m.in. poniższe badanie.

Wyniki obrazują zasięg problemu jakim są zagrożenia związane z korzystaniem przez dzieci z internetu.

Narzędzie badawcze:

Kwestionariusz ankiety wypełniany on-line.

Metodologia badania:

Badanie realizowane było w latach szkolnych 2017/2018 oraz 2018/2019 wśród ówczesnych uczniów klas VII. W badaniu wzięło udział 79 uczniów.

Wnioski z badań:

•  Uczniowie najczęściej korzystają z internetu za pośrednictwem telefonu komórkowego, spędzając przy tym od 3 do 5 godzin dziennie.
•  Ponad połowa przebadanych uczniów nie posiada żadnych ograniczeń w dostępie do internetu w swoim telefonie
•  Większość uczniów ukrywa przed rodzicami to, co robi w internecie
•  Jedna trzecia przebadanych uczniów odczuwa niepokój, kiedy nie ma przy sobie telefonu komórkowego lub jest on rozładowany
•  Trzy czwarte uczniów nie wyobraża sobie codziennego życia bez dostępu do telefonu komórkowego
•  Ponad połowa uczniów podejmuje próby mające na celu ograniczenie czasu przeznaczonego na korzystanie z telefonu komórkowego
•  Ponad połowa uczniów ma poczucie, że marnuje zbyt dużo czasu na korzystanie z telefonu komórkowego
•  Prawie połowa uczniów jest zdania, że rodzice nie przekazali im informacji, o tym jak w odpowiedni sposób korzystać ze smartfona i internetu.

 

Przydatne linki

•  Uzależnienie od internetu
•  Co zrobić gdy dziecko nadużywa internetu
•  Jak rozpoznać problem

 

Opracowanie na podstawie:

•  Jacek Pyżalski Aldona Zdrodowska Łukasz Tomczyk Katarzyna Abramczuk. Polskie badanie EU Kids Online 2018;
•  Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, Nadużywanie internetu;
•  Program Wychowawczo-Profilaktyczny Szkoły Podstawowej nr 3 we Wrocławiu.

Edyta Kołtuniuk
pedagog szkolny